استقبال بسیار زیاد مردم از محصولات سالم و طبیعی زنبورعسل ریشه در فرهنگ ملی و مذهبی ما ایرانیان دارد. از هزاران سال پیش استفاده از عسل در درمان بیمارهای مختلف کاربرد داشته و حتی در بسیاری از نسخه های دارویی اطبا سنتی همیشه عسل به عنوان یک جز ثابت و همیشگی بوده است. در نسخه های قدیمی طبی که در کتب قانون ابن سینا و الحاوی رازی نگارش شده است. استفاده از عسل جهت افزایش تاثیر دارو همیشه مورد تاکید بوده است تا جایی که از ترکیب عسل و سایر گیاهان دارویی همچون سیاه دانه و گل محمدی داروهای ترکیبی زیادی تولید میشده است. عسل به عنوان یک ترکیب شیرین و خوشمزه تلخی و مزه نامطلوب داروها را کاهش میداده و از جنبه مهمتر به دلیل دارا بودن ترکیب قندهای ساده و زودهضم سریعا وارد سیستم گردش خون و اعضا بیمار میشده است و اثرات دارویی را افزایش میداده است. همه این موارد دلیلی شده است که ترکیبات دارویی زیادی بر پایه عسل تولید شود که امروزه با عنوان عسل فایتوژنیک معرفی می شود.
به گیاهان دارویی و مشتقات آن فایتوژنیک گفته می‌شود. ترکیب گیاهان دارویی و عسل، با هدف افزایش کیفیت و اثرگذاری، به‌نحوی‌که خاصیت و ارزش تغذیه‌ای و دارویی هر دو را داشته‌باشد، محصولی با عنوان عسل فایتوژنیک تولید می‌کند. عسل به‌عنوان یک ماده پایه‌ی سرشار از مواد قندی زودهضم، در ترکیب با گیاهان دارویی، می‌تواند علاوه بر دارا بودن خواص عمومی عسل، حاوی اثرات دارویی گیاه نیز باشد. از میان مهمترین عسل‌های فایتوژنیک تولید شده، می‌توان به عسل زعفرانی، عسل و گل محمدی (گُلنگَبین)، عسل و لیمو، عسل و زنجفیل، عسل و دارچین، عسل و سرکه (سکنجبین) و معجون دوسین (عسل و سیاه‌دانه) اشاره‌نمود.
ویژگی و مزیت عسل های فایتوژنیک چیست؟
استفاده از عسل طبیعی به‌عنوان یک ماده‌ی نگهدارنده‌ی طبیعی در تهیه فرآورده‌های ترکیبی برپایه عسل کاربرد فراوانی دارد. تحت تاثیر اثر آنتی‌بیوتیکی عسل از فساد فرآورده جلوگیری شده و اثرات و ارزش تغذیه‌ای آن محصل افزایش می‌یابد. ترکیب عسل با سایر گیاهان دارویی، میوه‌ها و حتی دیگر محصولات زنبورعسل همچون ژل رویال، بره‌موم و گرده‌گل در بسیاری از کشورها مرسوم است و در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجایی‌که عسل دارای خواص ضدباکتریایی و ضدقارچی است ترکیب آن حتی با مواد فسادپذیر همچون میوه‌های تازه و گیاهان دارویی باعث افزایش ماندگاری آن خواهد شد. البته بایستی توجه داشت که در هنگام فرموله‌سازی و تولید (به ویژه در ترکیب با محصولاتی که رطوبت بالایی دارند همچون میوه‌های تازه و یا ژل رویال) میزان رطوبت محصول نهایی از 18 درصد فراتر نرود و بار میکروبی و مدت زمان انبارداری نیز تعیین شود. از مهمترین مزیت‌های عسل فایتوژنیک می‌توان به افزایش ماندگاری طبیعی محصولات، ایجاد طعم و مزه منحصر‌به‌فرد و جدید، افزایش ارزش تغذیه‌ای و خواص دارویی و درمانی، ایجاد ارزش افزوده برای محصولات و توسعه سبد کالایی اشاره نمود.
واحد تحقیق و توسعه آقای عسل به عنوان یک واحد علمی و تحقیقاتی با انجام مطالعات پایه و فرمولاسیون محصولات ترکیبی اقدام به تولید چندین محصول فایتوژنیک در سطح آزمایشگاهی و صنعتی نموده است و دو محصول مهم ژل انگبین و عسل بره موم نیز به صورت گسترده در سطح بازار توزیع شده است.
ژل انگبین یک محصول فایتوژنیک از ترکیب ژل رویال ایرانی و عسل طبیعی تولید شده و بعد از طی مراحل فرموله سازی و تولید در مقیاس آزمایشگاهی برای اولین بار با نام اختصاصی “ژل انگبین” روانه بازار شده است و در طی یک سال اخیر با استقبال بسیار خوب مصرف کنندگان روبرو بوده است. بافت بسیار نرم و خامه ای، ترکیب با دوز مشخص و مرحله تولید و فرموله سازی اختصاصی به نحوی که این محصول خواص ژل رویال و عسل طبیعی را برای یک مدت نگهداری طولانی داشته باشد از مزیت های فنی این محصول است. ژل انگبین آقای عسل یک مکمل غذایی و دارویی با خواص منحصربفردی است که مشکلات و معایب ژل رویال را ندارد و مصارف عمومی بسیار زیادی دارد.
عسل بره موم آقای عسل نیز محصول دیگر عسل فایتوژنیک با فرمول اختصاصی است که در تولید این محصول برای اولین بار در کشور از عصاره بره موم استفاده شده است. در تولید این محصول نهایت دقت و تخصص جهت حفظ مواد موثره و خواص دارویی بره موم بکار گرفته شده است و گزارش های تجربی بسیار خوب از اثرات مفید این محصول در درمان بیماری ها موید این نکته است که فرآوری محصول به خوبی انجام شده است.
ما در واحد تحقیق و توسعه آقای عسل در تلاش هستیم با بکارگیری دانش روز منتج شده از مقالات علمی و دانش عسل شناسی در تولید محصولات فایتوژنیک جدید و باکیفیت سرآمد و پیشرو باشیم. در آینده نزدیک با معرفی محصولات فایتوژنیک آقای عسل شما را غافل گیر خواهیم کرد.
منبع: کتاب دانستنی های محصولات زنبورعسل؛ تالیف مهندس محمد رفاهی
