از شهد گیاه تا عسل شفابخش

جذابیت گونه های گیاهی از نظر زنبور عسل یکسان نیست . منظور از جذابیت ، کلیه صفات و اختصاصاتی است که در گیاهان وجود دارد و موجب جلب و جذب زنبور عسل می شود . جذابیت یک موضوع نسبی است و معمولاً جذابیت یک گیاه با گیاه دیگر منطقه سنجیده می شود. چه بسا یک گیاه در یک منطقه از جذابیت بالايی بر خوردار باشد، ولی در منطقه ي دیگر همان گیاه نسبت به گیاهان دیگر دارای جذابیت چندانی نباشد و مورد توجه زنبور عسل قرار نگیرد . صفاتی که در جذابیت گیاهان از نظر زنبور عسل موًثر می باشند، عبارتند از: رنگ گل، بو و شکل گل، مقدار شهد گیاه، غلظت شهد، مقدار گرده، وزن گرده، رنگ گرده،شکل گرده، طول دوره گلدهی گیاه و تعداد گل در هر بوته. برای تعيین درجه ي جذابیت بین دو یا چند گونه ي گیاهی، باید مقایسه در یک روز، در یک ساعت و در شرایط یکسان انجام شود. عوامل زیادی از جمله دما، شدت جریان باد، رطوبت منطقه بر چرای زنبور عسل مؤثر است.

هنگامی که یک زنبور کارگر در جايی به یک منبع مناسب نوش دسترسی پیدا میکند، در بازگشت به کندو به طریق جالبی به سایر افراد کندو اطلاع می دهد. این زنبور در مقابل ديگر زنبوران کارگر به رقص پرداخته دایره ه ايی را از بالا به پايین و از پايین به بالا طی میکند. تا آنها بوی عسل را روی بدن او حس کنند، بسیاری از زنبورها به تعقيب زنبور كارگر در خارج از لانه مي پردازند. فن فرنیش عقیده داشت که این رقص ها بر دو نوع است. رقص دایره ای و رقص دم جنبانی. رقص دایره ای در مواردی صورت می گیرد که منبع نوش در فاصله ای کمتر از 100 متر از کندو قرارداشته باشد؛ اگر فاصله منبع نوش از کندو بیشتر از 100 متر باشد ، کارگری که به کندو برمی گردد رقص دم جنبانی انجام می دهد.

زنبورهای جمع آوری کننده ي نوش و گرده ظاهرا در هنگام ملاقات گل ها، بويی ازخود به جاي می گذارند. زیرا زنبوران به سمت گل هایی که به تازگی مورد ملاقات کارگران دیگر قرار گرفته است نمیروند. یک زنبور کارگر در هر سفر بین یک تا 1400 گل را ملاقات میکند اگر یک زنبور کارگر در هر سفر بتواند از کمتر از 100 گل توشه ي کاملی برداشت کند؛ معلوم می شود که ترشح نوش خوب است. یک سفر برای جمع آوری نوش ممکن است؛ بیست و پنج دقیقه تا دو ساعت و نیم طول بکشد. بعضی از زنبورها تا 24 بار در روزبه خارج از کندو سفر می کنند، برخی دیگر در حدود 7 بار. یک محموله نوش، بین 25 تا 70 میلی گرم و به طور متوسط 40 میلی گرم وزن دارد. وقتی هوا گرم باشد، نوش غلظت بیشتری خواهد داشت، در این صورت وزن یک توده نوش هم زیادتر خواهد شد.

وقتی زنبور بارآور به کندو باز می گردد، محموله ي نوش که از شهد گیاهان برداشت کرده را بین 3 تا 4 زنبور خانه دار تقسیم می کند و با شاخک و پاهای جلوی خود با آنها تماس بر قرار می کند. این زنبور نوش را به صورت قطره ای به قاعده ي خرطوم بین آرواره های بالا از دهان خود بر می گرداند و زنبورهای خانه دار با خرطوم خود بدون آن که قطره ای فرو بیافتد آن را به درون چینه دان خود فرو می برند. زنبور بارآور سپس با پاها، خرطوم خود را تمیز می کند، شاخک را برای تمیز کردن از فرورفتگی ساق های جلویی عبور می دهد و برای آوردن محموله ي دیگر به خارج پرواز می کند. به محض آن که زنبور خانه دار به اندازه ي کافی نوش دریافت کرد، به یک محل خلوت تر در کندو حرکت می کند، و در حالی که سر خود را بالا نگه داشته است به کمک خرطوم و آرواره های خود یک سری عملیات برای تبخیر نوش و مخلوط کردن آن با آنزیم های دیاستاز و اینورتاز انجام می دهد.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *