خواص بره موم (كاربردهای دارویی و پزشکی بره موم زنبور عسل)

بره موم زنبور عسل پس از محصول عسل و ژل رویال سومین فرآورده مهم زنبور عسل (Apis mellifera) می‌باشد. سابقه‌ی استفاده از آن به 3000سال پیش از میلاد می رسد. از بره موم به شکل كامل، عصاره آبی، الکلی، آبی-الکلی و یا عصاره دیگر حلال ها استفاده می شود. بره موم خاصیت آنتی اكسیدانی قابل توجهی دارد و تركیبات آنتی اكسیدان موجود در آن نقش بسزایی در خواص مختلف آن از جمله ایمنی‌زایی ایفا می نماید.

در میان محصولات زنبور عسل، بره موم بیشترین خاصیت آنتی اكسیدانی و قارچ كشی را دارد. بره موم فعالیت ضدباكتریایی بر علیه هر دوطیف باكتری های گرم مثبت و منفی و نیز انواع هوازی و بی هوازی دارد. استفاده از حلال های مختلف برای استخراج تركیبات فعال آن، سبب تغییر در اجزای زیست فعال آن می گردد، با این حال انواع بره موم دارای ویژگیهای زیستی سودمند و مهم هستند:

1- آنتی بیوتیک بر علیه باكتری ها، ویروس ها و قارچ ها

2- ضد سرطان

3- آنتی اكسیدان

4- فعالیت های ضد التهابی

5-آنتی دیابت

6- ضد تک یاخته

7- فعالیت های دندانپزشکی.

بره موم یک تركیب با منشا صمع و رزین گیاهی بوده و برای تهیه ی آن، زنبورهای كارگر، شیره ها، صمغ ها و سایر ترشحات جوانه ها و قسمت های دیگر گیاهانی مانند غان، سپیدار، بلوط، كاج ها، بید و سایر گیاهان را جمع آوری نموده و پس از جمع آوری، صمغ حاصل جویده شده و آنزیم های بزاقی خود را به آن اضافه می كنند. سپس اندكی هضم شده و با موم زنبور مخلوط می گردد. زنبور ابتدا تکه های رزین یا صمغ تراوش شده از جوانه ها یا تنه ی درختان را به وسیله ی قطعات دهانی جدا می كند، سپس آن ها را به كمک بزاق دهان نمناک كرده و به آن شکل حبه قند می دهد؛ در نهایت به وسیله ی آرواره ها و به كمک پاها، حبه ها را داخل سبد گرده واقع در پاهای عقبی قرار داده و به كندو حمل می نماید.

واژه ی پروپولیس (propolis) از یک تركیب یونانی برگرفته شده كه در آن proبه معنای”ورودی”و polisبه معنای”جامعه یا شهر”می باشد. این فراورده برای عایق سازی، ضدعفونی و پیشگیری از ورود و گسترش بیماری در ورودی كندو استفاده می شود.

ارسطو در كتاب خود، Historia animalium از ماده‌ای نام برده است كه زنبور عسل ورودی كندو را به آن آغشته می سازد. زنبورعسل از بره موم به عنوان یک مانع حفاظتی در برابر مهاجمان خارجی نظیر مار، مارمولک و موش و نیز در مقابل باد و باران استفاده می كند و به سبب فعالیت ضدعفونی كنندگی آن، در جلوگیری از آلودگی درون كندو توسط باكتری ها، ویروس ها و انگل ها به كار می رود. به سبب کاربردهای مومی و ساختاری آن، زنبور عسل از بره موم در ساخت و ترمیم كندو، عایق سازی درزها و پركردن منافذ كندو بهره می برد. همچنین از بره موم به عنوان عایقی برای پایدار نگه داشتن دما و رطوبت داخل كندو در طی سال استفاده می كند.

بره موم و یا اجزای تشکیل دهنده ی آن، دارای خواص ضد سرطان، ضد اكسیداسیون، ضد التهاب و آنتی بیوتیک بر علیه باكتری ها، ویروس ها و قارچ ها هستند.سابقه ی استفاده از آن به 3000سال پیش از میلاد می رسد. مصریان از بره موم برای مومیایی كردن اجساد استفاده می كردند؛ از بره موم به عنوان تب بر توسط قوم اینکاها استفاده می گردید. داروسازان یونانی و رومی از آن به عنوان ضد عفونی كننده ی دهان و برای مداوای زخم ها استفاده می كردند.

همچنین آن را برای درمان موضعی پوست و زخم های مخاطی تجویز می كردند. در اواخر قرن 19 بره موم بخاطر کاربردهای درمانی آن به گستردگی مورد استفاده قرار گرفت و در جنگ جهانی دوم به سبب اثر التیام بخش آن بر مشکلات ریوی برای درمان سل به كار گرفته شد.

امروزه بره موم به عنوان یک داروی طبیعی به اشکال مختلف در بیشتر كشورها یافت می شود. موارد كاربرد آن عبارتند از: تجویز برای سرماخوردگی ها، بیماری های قسمت های فوقانی دستگاه تنفسی، امراض شبه آنفلولانزا، كاربردهای پوستی شامل التیام زخم ها، درمان جراحات،

آكنه، تبخال های ساده و تناسلی و نیز بیماری های اعصاب. بره موم برای جلوگیری از پوسیدگی دندان ها و التهاب لثه به دهانشویه ها و خمیر دندان ها اضافه می گردد. این محصول به طور تجاری به اشکال كپسول، دهانشویه، كرم، قرص های خوراكی، پودر و سایر محصولات خالص سازی شده از موم وجود دارد. به خاطر خواص ضد ویروس، ضد میکروب و آنتی اكسیدان بره موم، به طور گسترده ای در پزشکی، دامپزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و مواد آرایشی مورد استفاده قرار می گیرد.

كاربردهای دارویی و پزشکی بره موم زنبور عسل:

بره موم دارای چندین خصوصیت مهم و سودمند زیستی از جمله ضد تکثیر سلول های سرطانی، فعالیت آنتی اكسیدانی، تنظیم سیستم ایمنی و فعالیت های ضد عفونی و ضد التهابی دارد كه مکانیسم عمل آنها بطور شماتیک در شکل 2 آمده استاستفاده از حلال های مختلف برای استخراج تركیبات فعال بره موم، سبب تغییر در اجزای زیست فعال آن می گردد. با این حال انواع بره موم دارای ویژگیهای زیستی مهم هستند.

نتیجه گیری:

بره موم زنبورعسل یکی از قوی ترین آنتی بیوتیک های طبیعی است که منشا گیاهی و زنبورعسل داشته و می تواند به عنوان یک ترکیب فراسودمند مورد استفاده جهت سلامتی، پیشگیری و حتی درمان برخی از بیماری ها قرار گیرد.

ترکیبات موثره موجود در بره موم بیشتر از نوع ترکیبات پلی فنولی و فلاونوئیدی است که از مهمترین این ترکیبات می توان به آپی‌ژنین (Apigenin)، آکاستین (Acacetin)، کرستین (Chrystin)، گالانژین (Galangin)، پینوسمبرین (Pinocemberin) و کافئیک اسید فنیل استر (Caffeic acid phenethyl ester) اشاره کرد. این ترکیبات اثرات ضدالتهابی، ضدتوموری، ضدسرطانی، آنتی اکسیدانی، آنتی بیوتیکی و تنظیم کنندگی سیستم ایمنی را دارند و می توانند به صورت کاملا طبیعی در این زمینه تاثیرگذاری قابل توجهی داشته باشند.

برای استفاده از اثرات سلامتی آن می توانید از محصول فایتوژنیک آقای عسل به نام عسل بره موم بهره ببرید. عسل بره موم آقای عسل ترکیب عسل طبیعی و عصاره آن است که می تواند خاصیت بیشماری برای سلامتی ایفا نماید. جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مصرف این فرآورده با کارشناسان آقای عسل تماس حاصل نمایید.