گرده گل

گرده گل یکی از محصولات ارزشمند زنبورعسل است که به جهت ارزش تغذیه ای بسیار بالایی که دارد در ده های اخیر مصرف انسانی آن توسعه یافته است. از آن جایی که منبع غنی از پروتئین ها، آمینواسیدها، چربی، ویتامین، قندها و عناصر معدنی است به آن غذای کامل گفته می شود.در این مقاله به روش برداشت گرده گل می پردازیم.

گرده گل چیست؟

سلول های جنسی نر گیاهان است و وظیفه آن بارور کردن گل های ماده جهت تولید دانه است.

دانه های گرده در کیسه های بساک پرچم در درون گل ها تولید می شود و توسط عوامل مختلفی از جمله باد، حشرات و جانوران به گل های ماده انتقال داده می شوند.

در درون هر گل صدها هزار تا میلیاردها دانه گرده تولید می شود که قطری در حد چند میکرون دارند.

گرده گل دارای اشکال فضایی بسیار منحصربفرد و زیبایی هستند که توسط میکروسکوپ های الکترونی قابل روئیت می باشند.

زنبورعسل چگونه گرده گل ها رو جمع آوری می کند؟

شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید اجداد اولیه زنبورعسل در حدود 70 میلیون سال قبل، زنبورهای گوشت خوار بوده اند که با تغذیه از لاشه حیوانات پروتئین مورد نیاز را تامین می کردند.

اما با توسعه گیاهان گلدار زنبورها دریافتند که علاوه بر لاشه حیوانات، گرده های گل نیز منبع مقوی برای تامین پروتئین است در نتیجه زنبورهای گرده افشان در کره زمین گسترش پیدا کردند.

زنبورها با انتقال دانه های گرده و گرده افشانی گیاهان زمینه تولید بذر و میوه بیشتر را فراهم می کنند و اهمیت بالایی در تکثیر و پراکنش گیاهان در کره زمین دارند.

براساس منابع علمی اهمیت گرده افشانی زنبورعسل بیش از 90 برابر ارزش اقتصادی تولیدات کندو برآورد شده است.

سطح بدن زنبورعسل از پرزهای بسیار زیادی پوشیده شده است که در هنگام پرواز دارای بار مثبت است.

در هنگام ملاقات با گل ها چون ذرات گرده گل دارای بار منفی است این دانه های گرده با بدن زنبورعسل می چسبند و زنبورعسل نیز با مهارت تمام به وسیله پاها این ذرات را با مقداری از شهد به صورت ساچمه و گلوله های کوچک در آورده در قسمتی از پاهای عقبی که به سبد گرده معروف است آن را ذخیره می کند.

وزن این ساچمه های گرده در حدود 10 میلی گرم است.

بسته به نوع گیاهی که زنبورعسل از آن گرده جمع آوری کرده است رنگ آن می تواند سفید، قرمز، قهوه ای، نارنجی، زرد یا حتی آبی و سبز رنگ باشد.

زنبورعسل بعد از بازدید گل ها و تکمیل شدن بار گرده به کندو باز می گردد.

گرده های گل به جهت ساختار فضایی خاصی که در سطح خارجی خود دارند به یکدیگر می چسبند و با تولید برخی از مواد میزان جذابیت خود را برای زنبورعسل افزایش می دهند.

هر کلنی زنبورعسل به طور متوسط در هر سال به بیش از 35 کیلوگرم گرده گل احتیاج دارد.

این گرده ها صرف تولید ژل رویال، تغذیه لاروها و زنبورهای نابالغ، تولید زهر و به میزان بسیار کم در تغذیه زنبورهای کارگر مورد استفاده قرار می گیرد.

زنبورعسل گرده های گل را درون حجرات شش ضلعی ذخیره می کند و با افزودن مقداری ترشحات بزاقی و ایجاد یک محیط هوازی شرایط مساعدی را برای تخمیر آن و افزایش ارزش تغذیه ای آن مهیا می نماید.

زنبورداران چطور گرده گل را برداشت می کنند؟

زنبورداران در فصول بهار و تابستان هر منطقه که وفور گرده در مرتع است با نصب تله گرده گیر اقدام به جمع آوری گرده می نمایند.

این تله ها در اوایل صبح در ورودی کندو نصب می شود.

در ورودی این تله گرده گیر شبکه از سوراخ هایی به اندازه مشخص تعبیه شده است که صرفا زنبورعسل قادر به عبور از آن است و در هنگام ورود زنبورهای کارگر همراه با بار گرده این ساچمه های گرده از سبد گرده جدا شده و درون مخزن تله گرده گیر ذخیره می شود.

گرده گل یک ماده غذایی بسیار ارزشمند برای زنبورعسل است و حذف کامل آن از جیره غذایی زنبورعسل موجب اختلالات جدی در سیکل طبیعی زنبورعسل می شود و زنبورداران کاملا به آن واقف هستند و به طور معمول سعی می شود در هر هفته تنها یک روز تله های گرده نصب شود و در سایر روزهای هفته گرده گل مورد تغذیه کلنی قرار می گیرد.

در هر بار نصب تله گرده گیر در حدود 50 تا 100 گرم گرده گل برداشت می شود و در صورتی که هدف زنبوردار برداشت آن باشد با استقرار کلنی های زنبورعسل در مراتع با تنوع بالایی از گیاهان گرده زا، امکان تولید حدودا 2 کیلوگرم گرده گل وجود دارد.

آقای عسل با همکاری زنبورداران پرتلاش، باکیفیت ترین گرده گل مراتع ایران را تولید و عرضه نموده است.